‘Cậu Vàng’ là dự án phim điện ảnh được xây dựng dựa trên truyện ngắn ‘Lão Hạc’ của nhà văn Nam Cao, được công bố vào năm 2019 dưới sự đạo diễn của Trần Vũ Thủy, cố NSND Bùi Cường biên kịch.
Mặc dù được xây dựng từ một tác phẩm văn học xuất sắc và là một tác phẩm đầy hứa hẹn cho điện ảnh Việt, song ‘Cậu Vàng’ liên tục vướng vào nhiều lùm xùm không đáng có từ lúc bắt đầu công bố cho tới khi công chiếu, khiến bộ phim thường xuyên bị khán giả lên tiếng kêu gọi tẩy chay.
Cùng SaoDaily điểm lại những ồn ào xung quanh bộ phim Việt đang khiến cư dân mạng và cả những người nổi tiếng bị cuốn vào những trận “khẩu chiến” không hồi kết:
Chọn giống chó Shiba Inu của Nhật Bản cho vai chú chó Việt
Năm 2019, sau khi công bố dự án không bao lâu, phía nhà sản xuất bộ phim đã gây xôn xao cộng đồng khi cho biết sẽ sử dụng một chú chó Shiba vốn được coi là “quốc khuyển” của Nhật Bản để vào vai cậu Vàng – Một nhân vật đậm chất làng quê Việt Nam.
Theo nhà sản xuất, những giống chó trong nước không đáp ứng được yêu cầu khắt khe khi quay phim, trong khi giống Shiba của Nhật lại nhanh nhẹn, dễ huấn luyện và vô cùng thông minh.
Trước quyết định của đoàn làm phim, hầu hết khán giả đều phản đối việc để một chú chó giống Nhật vào vai thú nuôi của một người nông dân Việt Nam, đặc biệt trong một bộ phim khắc họa đời sống nghèo khổ của người dân trước giai đoạn Cách mạng tháng Tám.
Việc khán giả phản đối để chó Nhật nhập vai câu Vàng và kêu gọi tẩy chay bộ phim khiến phía sản xuất phải tổ chức casting lại “nhân vật đặc biệt” này. Tuy nhiên, không hiểu vô tình hay cố ý, đến cuối cùng, cậu Vàng vẫn là một chú chó Shiba Nhật, không có gì thay đổi.
Cậu Vàng “hóa cáo” với bộ lông đỏ trong trailer first look của bộ phim
Sau khi hoành thành quá trình quay phim, phía NSX bộ phim tung ra một video first-look về cậu Vàng, và lại ngay lập tức trở thành đề tài bàn tán trên mạng.
Chưa nói đến việc chú chó Nhật Bản có vào vai “ngọt” hay không, người xem đã cảm thấy “hoảng hốt nhẹ” vì cậu Vàng trong video lại có bộ lông…đỏ quạch như cáo.
Vốn dĩ, cái tên cậu Vàng trong truyện đã nói lên tất cả về ngoại hình chú chó – Một chú chó cỏ Việt Nam với bộ lông vàng đặc trưng, nên việc cậu Vàng bỗng đổi thành…cậu Đỏ khiến nhiều người hoang mang. Một chi tiết khác khá buồn cười là việc cậu Vàng khi lên hình vẫn khá mũm mĩm chứ không có vẻ gì là phải chịu đói chịu khổ theo Lão Hạc.
Hơn nữa, bối cảnh làng quê Việt Nam nghèo nàn, lạc hậu trước năm 1945 khi lên phim bỗng đẹp và nên thơ lạ thường, khiến khán giả nghi ngại về tính xác thực của bộ phim.
Admin fanpage phim nói khán giả “nghèo hèn, ngu dốt”
Trong thời điểm “trận chiến” chó Việt – chó Nhật còn chưa ngã ngũ cùng với nhiều thông tin không hay xung quanh bộ phim, fanpage phim ‘Cậu Vàng’ là nơi khán giả bày tỏ sự bức xúc cũng như quan điểm của mình. Dẫu biết có nhiều thông tin tiêu cực khiến đoàn làm phim phiền lòng, nhưng việc admin một fanpage của bộ phim có những từ ngữ không hay ho khi đối đáp với người dùng mạng đã khiến ekip phim ngày càng mất điểm trong mắt công chúng.
Cụ thể, khi trả lời comment của một cư dân mạng vào ngày 29/10/2020 sau khi video first look của cậu Vàng được tung ra, admin nọ đã sử dụng những từ ngữ “ngu dốt”, “nghèo hèn”, “dân trí thấp” để nói khán giả. Sự việc này gây bức xúc trong cộng đồng một thời gian dài, nhất là sau khi ban quản trị fanpage đăng một bài xin lỗi “cho có”, không những không xoa dịu được cộng đồng, mà càng khiến người ta muốn tẩy chay bộ phim hơn.
Sau đó, đích thân đạo diễn Trần Vũ Thủy đã phải đứng ra xin lỗi khán giả. Anh cho biết: “Nhận biết được hành vi không đúng đắn của bạn admin, trong quyền hạn của mình, tôi chỉ có thể đình chỉ công việc của bạn ấy, và với vai trò người chịu trách nhiệm chính bộ phim Cậu Vàng, tôi thay mặt xin lỗi một cách cầu thị, chân thành nhất đến tất cả khán giả."
Bị nghi ngờ “truyền thông bẩn” để PR phim
Với những lùm xùm không đáng có kể từ khâu chọn diễn viên cho tới khi tung trailer, ‘Cậu Vàng’ từng bị đặt nghi vấn dùng “truyền thông bẩn” để quảng bá, gây sự chú ý cho bộ phim. Bởi lẽ, với những điều không hay xảy ra, thay vì xử lý một cách êm đẹp để duy trì ấn tượng tốt đẹp với khán giả, NSX phim liên tục có những pha giải quyết “đi vào lòng đất”, khiến khán giả bức xúc hơn, nhưng lại khiến bộ phim liên tục được nhắc đến trên các phương tiện báo chí.
Đạo diễn Trần Vũ Thủy cũng từng phải lên tiếng đính chính về nghi án này. Vị đạo diễn cho biết đây là bộ phim mà anh cùng bố vợ (cố NSND Bùi Cường) dành để tri ân nhà văn Nam Cao, và dự án đã được ấp ủ hàng chục năm, vậy nên anh không lựa chọn hướng đi “lùm xùm”, “truyền thông bẩn” để thu hút sự chú ý.
Người khen, kẻ chê lẫn lộn, diễn viên phát biểu thiếu hiểu biết về nguyên tác
Đến ngày 8/1, sau vô vàn những lần bị khán giả ném đá, cuối cùng ‘Cậu Vàng’ cũng chính thức ra rạp. Dù nhiều lần bị kêu gọi tẩy chay, nhưng bộ phim vẫn thu hút khá nhiều khán giả tới rạp để thưởng thức.
Đương nhiên, việc người khen, kẻ chê là điều khó tránh khỏi với bất kỳ bộ phim nào, và ‘Cậu Vàng’ không phải là ngoại lệ. Những lời khen về bộ phim chủ yếu xoay quanh khía cạnh diễn xuất và cảm xúc, trong khi những người chê phim lại để ý kỹ hơn về kỹ xảo và cách xây dựng nhân vật, tình huống trong phim so với nguyên tác.
Nhưng trong cái rủi lại có cái xui, vừa ra rạp không bao lâu thì một diễn viên trong phim lại tự “tạo phốt” làm ảnh hưởng tới cả bộ phim. Chẳng là, khi trả lời một bình luận về bộ phim, nữ diễn viên Băng Di (người đóng vai Mợ Ba trong phim) đã phát ngôn: "Truyện Lão Hạc cũng là do Nam Cao nghĩ ra chứ không có thật nên tất cả đều là hư cấu".
Trong khi đó, truyện ngắn ‘Lão Hạc’ của nhà văn Nam Cao là một tác phẩm “văn học hiện thực” về xã hội Việt Nam trước CMT8, nên việc Băng Di nói bộ phim “hư cấu” là hoàn toàn sai. Phát ngôn thiếu suy nghĩ và thiếu cả kiến thức văn học này khiến nữ diễn viên nhận đủ “gạch đá”, và cũng khiến làn sóng tẩy chay phim dâng cao.
Bị chỉ trích ngược đãi động vật vì cảnh những chú chó cắn nhau
Mới đây, vlogger nổi tiếng Giang Ơi – Một người nổi tiếng là yêu động vật, tiếp tục khiến những cao trào tranh cãi xung quanh bộ phim dâng cao hơn vì thẳng thắn chỉ trích đoàn làm phim ngược đãi động vật, để các chú chó trong phim cắn xé nhau.
Status của cô nhanh chóng nhận được sự chú ý và cũng làm bùng nổ tranh cãi xung quanh vấn đề này. Phần đông cho rằng việc đoàn làm phim để cho các chú chó cắn nhau, thậm chí trải qua huấn luyện nhiều lần hay phải chịu kích động để thực hiện những cảnh phim như thế là không thể chấp nhận.
Nhiều người còn đặt vấn đề liệu có phải đoàn phim dùng 2 chú chó ta để “thế thân” cho chó ngoại trong phân cảnh này. Bên cạnh đó, cũng có những người cho rằng đây là phân cảnh bình thường, và mọi người đang quan trọng hóa vấn đề.
Chia sẻ với truyền thông về chỉ trích lần này, đạo diễn bộ phim cho biết không có chuyện phân biệt chó ta, chó tây trong quá trình quay phim, và mọi phân cảnh đều được cậu Vàng Shiba tự thực hiện.
“Riêng cảnh quay cậu Vàng cắn nhau với những chú chó khác, cả hai chú chó tham gia chính đều được huấn luyện viên cầm cương kỹ. Hai chú chỉ cắn nhau như đã luyện tập, tiến vào phân đoạn khó hơn, tôi dùng kỹ xảo hỗ trợ thêm để có hiệu ứng tốt nhất."
Mặc dù đã lên tiếng giải thích rõ ràng, nhưng những tranh cãi xung quanh bộ phim vẫn chưa kết thúc, đồng nghĩa với việc vẫn có nhiều người sẵn lòng tẩy chay ‘Cậu Vàng’ trên màn ảnh rộng. Đây rõ ràng là kết quả không mong muốn với những người làm phim, nhưng lại là một kết cục hợp lý khi niềm tin của khán giả đã bị đánh mất.
