Cụ thể, bộ luật Lao động năm 2019 có hiệu lực từ đầu năm sau dù khống chế khung làm thêm 200 giờ mỗi năm, song đã nới số giờ tối đa trong tháng lên đến 40, thay vì 30 giờ như quy định cũ.
Theo Điều 107 Bộ luật Lao động (BLLĐ) năm 2019; DN được tổ chức làm thêm giờ nếu đáp ứng một trong những điều kiện bắt buộc là bảo đảm về số giờ làm thêm:
Thời giờ làm việc theo Ngày | Thời giờ làm việc theo Tuần |
Số giờ làm thêm không quá 50% số giờ làm việc bình thường trong một ngày. | Tổng số giờ làm việc bình thường và số giờ làm thêm không quá 12 giờ trong một ngày. |
Tổng số giờ làm thêm không quá 40 giờ/tháng và không quá 200 giờ/năm (một số trường hợp đặc biệt là không quá 300 giờ/năm). |
Theo đó, doanh nghiệp sẽ được sử dụng người lao động (NLĐ) làm thêm trong tháng tối đa đến 40 giờ (thay vì như hiện nay theo BLLĐ năm 2012 là 30 giờ/tháng). Tuy nhiên, người sử dụng lao động vẫn cần đảm bảo về số giờ làm thêm nêu trên.
Luật mở rộng khung giờ làm thêm tối đa 300 giờ mỗi năm cho một số ngành nghề:
– Sản xuất, gia công xuất khẩu sản phẩm điện, điện tử, chế biến diêm nghiệp, bên cạnh các nghề hiện hành là sản xuất gia công xuất khẩu hàng dệt may, da giày, chế biến nông lâm, thủy sản, sản xuất và cung cấp điện, viễn thông, lọc dầu, cấp thoát nước.
– Trường hợp giải quyết công việc đòi hỏi lao động có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao mà thị trường lao động không cung ứng đầy đủ, kịp thời.
- Việc thời vụ phải giải quyết cấp bách hoặc do yếu tố khách quan, thiên tai, hỏa hoạn, sự cố dây chuyền
– Trường hợp khác do Chính phủ quy định.
Trong trường hợp đặc biệt, người sử dụng lao động có quyền yêu cầu người lao động làm thêm giờ vào bất kỳ ngày nào, không bị giới hạn số giờ làm thêm và người lao động không có quyền từ chối. Đơn cử khi thực hiện lệnh động viên, huy động đảm bảo nhiệm vụ quốc phòng, an ninh và các công việc bảo vệ tính mạng con người, tài sản để phòng ngừa, khắc phục hậu quả thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, thảm họa.
Quy định về giờ làm việc ban đêm giữ nguyên, tính từ 22h hôm trước đến 6h sáng hôm sau. Người lao động được nghỉ 45 phút khi làm ca đêm và được tính vào giờ làm việc. Nhưng từ năm 2021, lao động làm việc ca đêm liên tục từ 6 tiếng trở lên mới được cộng số phút nghỉ này vào giờ làm việc. Thấp hơn 6 tiếng thì không được tính.
Hiện nay, doanh nghiệp bị cấm sử dụng lao động nữ nuôi con dưới 12 tháng làm thêm giờ. Tuy nhiên, từ ngày 01/01/2021, khi BLLĐ 2019 có hiệu lực. Thì doanh nghiệp được sử dụng lao động nữ nuôi con dưới 12 tháng để tăng ca nếu được người đó đồng ý. Quy định này giúp doanh nghiệp có thể linh hoạt hơn trong việc sắp xếp NLĐ tăng ca.
Bộ luật Lao động mới cũng quy định NSDLĐ được phép huy động NLĐ từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi làm thêm giờ trong một số nghề, công việc nhưng không được sử dụng NLĐ dưới 15 tuổi làm thêm giờ.
Lưu ý:
-DN không được yêu cầu NLĐ từ đủ 15 – dưới 18 tuổi làm các công việc như: Mang, vác vật nặng vượt quá thể trọng; sản xuất, kinh doanh rượu, bia, thuốc lá; phá dỡ công trình xây dựng; vận chuyển hóa chất, chất nổ…
- Công việc mà gây tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa thành niên thì sẽ bị cấm không được sử NLĐ dưới 18 tuổi thực hiện.
Từ năm 2021, quyền quy định làm việc theo giờ của người sử dụng lao động được bãi bỏ, nhưng họ có quyền quyết định làm việc theo ngày hoặc tuần. Nếu làm việc theo tuần, số giờ không quá 10 tiếng mỗi ngày, không quá 48 tiếng mỗi tuần.
Luật mới không đặt ra giới hạn cụ thể thời gian làm việc nặng nhọc, độc hại, thay vào đó yêu cầu giới chủ đảm bảo giới hạn thời gian người lao động làm việc tiếp xúc với các yếu tố nguy hiểm đúng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và pháp luật có liên quan (quy định hiện hành cho phép không quá 6 tiếng mỗi ngày).
Ngoài ra, luật bổ sung bốn loại hình công việc có giờ làm việc và nghỉ ngơi riêng, do các bộ ngành quản lý tự quy định thời gian cụ thể bao gồm:
- Tin học, công nghệ tin học;
- Nghiên cứu ứng dụng khoa học, công nghệ tiên tiến;
- Thiết kế công nghiệp và một số việc có tính chất đặc biệt do Chính phủ quy định.